Τρίχα, Λύντια. Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: ο εμπνευστής του συνταγματικού κράτους. Εκδόσεις Πατάκη, 2024. (949.506092 ΤΡΙ)

«Ο τίτλος του βιβλίου αυτού θα μπορούσε κάλλιστα να είναι «Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Ο αδικημένος της Ιστορίας».

Ο Μαυροκορδάτος υπήρξε και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να είναι μια προσωπικότητα εξαιρετικά γοητευτική, αλλά και ιδιαίτερα αδικημένη, καθώς θεωρείται ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους πολιτικούς της εποχής του. Ωστόσο σήμερα, διακόσια χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση, με την επανεκτίμηση προσώπων και γεγονότων, επιβεβαιώνεται πλέον ότι πρόκειται για μια μοναδική μορφή. Είναι ένας από τους πιο προικισμένους Έλληνες και τους σημαντικότερους πολιτικούς μας, εκσυγχρονιστής, φιλελεύθερος, πολύ μορφωμένος και βαθύτατα συνταγματικός, που ταυτίστηκε όσο κανένας άλλος με τις συνταγματικές εξελίξεις του τόπου.

Η εξιστόρηση του βίου του δεν διαφέρει από την ύφανση της πλοκής ενός μυθιστορήματος. Τη διαδρομή του από την Κωνσταντινούπολη στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, στην Κεντρική Ευρώπη και στην Ελλάδα μπορεί κανείς να τη χαρακτηρίσει ως την πορεία από τον οθωμανικό κόσμο των αξιωματούχων Φαναριωτών στον αναγεννώμενο ελληνικό, μέσω του κοσμοπολίτικου ευρωπαϊκού.

Ο Μαυροκορδάτος βιογραφείται εδώ όχι μόνο ως πολιτικό πρόσωπο, αλλά και ως άνθρωπος. Η σοβαρή πλευρά, με τις συνταγματικές θεωρίες, τα κυβερνητικά προγράμματα και τις διπλωματικές σχέσεις, συνυπάρχει με τη λιγότερο σοβαρή, με τις ενδυματολογικές και τις γαστρονομικές συνήθειες, τις μουσικές προτιμήσεις και τις ώρες ανάπαυλας. Αλλά το βιβλίο δεν περιορίζεται αυστηρά στην εξιστόρηση της ζωής του· περιγράφει και τον περίγυρό του. Έτσι ο Μαυροκορδάτος λειτουργεί και ως αφηγηματικό όχημα για να δοθεί η εικόνα της κοινωνίας στην οποία έδρασε.»

   - από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Τα περιεχόμενα του βιβλίου

Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Τα νεανικά χρόνια, 1791-1819
2. Πίζα, 1819-1821
3. Στον πρώτο χρόνο της Επανάστασης, 1821
4. Το πρώτο Σύνταγμα
5. Στο Εκτελεστικό και στο Μεσολόγγι, 1822
6. Από το Εκτελεστικό στο Βουλευτικό, 1822-1823
7. Επιστροφή στο Μεσολόγγι, 1823-1824
8. Γενικός Γραμματέας του Εκτελεστικού, 1824-1826
9. Με τη Γαλλία ή με την Αγγλία; (1825-1826)
10. Σε προσωρινή αποστρατεία, 1826-1827
11. Η καποδιστριακή περίοδος, 1828-1831
12. Από την αναρχία στην Αντιβασιλεία, 1831-1834
13. Πρεσβευτής στο Μόναχο και το στο Βερολίνο, 1834-1839
14. Πρεσβευτής στο Λονδίνο, 1839-1841
15. Το «επεισόδιο Μαυροκορδάτου», 1841
16. Πρεσβευτής πάλι, 1842-1843
17. Στη σκιά του Συντάγματος, 1843-1844
18. Από την εξουσία στην απραξία, 1844-1850
19. Πρεσβευτής στο Παρίσι, 1850-1854
20. Τελευταία κυβέρνηση, 1854-1855
21. Σεβάσμιος γέροντας, 1856-1865
Επίλογος
- Συντομογραφίες
- Σημειώσεις
- Χρονολόγιο
- Πηγές και βοηθήματα
- Ευρετήριο

Βιογραφικό σημείωμα της συγγραφέως

«Η Λύντια Τρίχα γεννήθηκε το 1950 στην Αθήνα, όπου και σπούδασε στη Νομική Σχολή. Από το 1987, που επεξεργάστηκε το αρχείο του Χαρίλαου Τρικούπη, ασχολείται συστηματικά με τη μελέτη της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Το επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει μονογραφίες, επιμέλειες βιβλίων, συμβολές σε συλλογικούς τόμους και άρθρα σε περιοδικά. Κατά την περίοδο 1988-1993 ασχολήθηκε ενεργά με τη διοίκηση και διεύθυνση του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.), του οποίου υπήρξε γενική γραμματέας και αντιπρόεδρος. Σήμερα είναι αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Παιδείας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Μεταξύ των μονογραφιών της είναι και οι εξής: Δικηγορείν εν Αθήναις. Μια διαδρομή στον 19ο αιώνα, Α. Ν. Σάκκουλας 2003 (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2004), Χαρίλαος Τρικούπης: μια βιογραφική περιήγηση, Καπόν 2009, Χαρίλαος Τρικούπης: ο πολιτικός του “Τις πταίει;” και του "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν", Πόλις 2016 (Κρατικό Βραβείο Βιογραφίας 2017), Σπυρίδων: ο άλλος Τρικούπης, Πόλις 2019 (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2019). - από το αυτί του βιβλίου

Άλλα βιβλία της συγγραφέως επίσης διαθέσιμα στη βιβλιοθήκη

Τρίχα, Λύντια. Σπυρίδων: ο άλλος Τρικούπης, 1788-1873. Πόλις, 2019. (949.507092 ΤΡΙ)

Τρίχα, Λύντια. Χαρίλαος Τρικούπης: ο πολιτικός του “Τις πταίει;” και του “Δυστυχώς επτωχεύσαμεν”. Πόλις, 2016. (Β ΤΡΙ)

Τρίχα, Λύντια. Ο Χαρίλαος πίσω από τον Τρικούπη. Καθημερινή, 2014. (Β ΤΡΙ)

Τρίχα, Λύντια. Χαρίλαος Τρικούπης: μια βιογραφική περιήγηση. Καπόν, 2009. (ART 949.507092 TΡΙ)

Τρίχα, Λύντια. Δικηγορείν εν Αθήναις: μια διαδρομή στον 19ο αιώνα. Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2003. (340.092 ΤΡΙ) 

Τρίχα, Λύντια. Ο γνωστός και άγνωστος Χαρίλαος Τρικούπης. Εκδόσεις Καπόν, 2002. (Β ΤΡΙ)

Τρίχα, Λύντια. Ο Χαρίλαος Τρικούπης και τα δημόσια έργα / Charilaos Trikoupis et les travaux publics. Καπόν, 2001. (363.609495 ΤΡΙ)

Τρίχα, Λύντια, επιμ. Ημερολόγια και γράμματα από το μέτωπο: Βαλκανικοί Πόλεμοι, 1912-1912. Εταιρεία Ελληνικού και Λογοτεχνικού Αρχείου, 1993. (949.507 ΗΜΕ)

Κριτικές – Παρουσιάσεις

www.patakis.gr/files/1207464.pdf (Νίκος Βατόπουλος, “Ιστορίες προσώπων και εποχών», Καθημερινή, 15/01/2025) 

www.topontiki.gr/2025/01/05/o-megalos-adikimenos-tis-istorias/ (Ξενοφών Μπρουντζάκης, “Ο μεγάλος αδικημένος της ιστορίας”, Το Ποντίκι, 31/12/2024)

istoria.gr/2024/12/02/lyntia-trixa-alexandros-mayrokordatos-o-empneystis-tou-syntagmatikou-kratous/ (Διονύσης Μουσμούτης, “Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: ο εμπνευστής του συνταγματικού κράτους”, Περιοδικό Ιστορία, τ. 678, Δεκ. 2024)

www.in.gr/2024/11/26/language-books/o-aleksandros-mayrokordatos-kai-epoxi-tou/ (Δημήτρης Δουλγερίδης, “Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και η εποχή του”, In.gr, 26/11/2024)

www.tovima.gr/print/books-ideas/ton-mayrokordato-lfton-anazitousan-sta-dyskola/ (Μάρκος Καρασαρίνης, “Τον Μαυροκορδάτο τον αναζητούσαν στα δύσκολα”, Το Βήμα, 30/10/2024)

www.patakis.gr/files/1207463.pdf (Χαρίκλεια Δημακοπούλου, “Το αίνιγμα που λέγεται Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος”, Εστία, 19/01/2025)

Βιβλιογραφία για τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο διαθέσιμη στη βιβλιοθήκη

Αλιβιζάτος, Νίκος. Οι αρχιτέκτονες του πολιτεύματος: από τις όχθες του Τάμεση στην πλατεία Συντάγματος: Μαυροκορδάτος, Τρικούπης, Βενιζέλος, Καραμανλής. Μεταίχμιο, 2024. (320.94950922 ΑΛΙ)

Χατζής, Αριστείδης. Ο ενδοξότερος αγώνας: η ελληνική επανάσταση του 1821. Παπαδόπουλος, 2021. (949.506 ΧΑΤ) 

Μαυροκορδάτος, Αλέξανδρος. Κοινότης συμφερόντων Ελλάδος-Ευρώπης έναντι των Οθωμανών: επιστολή προς την Καγκελλαρία, γιατί η κατάρρευσις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι αναπόφευκτη. Εστία (Εφημερίδα), 2021. (327.561 ΜΑΥ)

Χατζηαναστασίου, Τάσος, και Μαρία Κασιμάτη. Πολεμώντας το ’21: οι σημαντικότερες συγκρούσεις του Αγώνα της Ανεξαρτησίας στη στεριά και τη θάλασσα, μέσα από τις πηγές. Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2020. (9498.506 ΧΑΤ)

Βερέμης, Θάνος. Δόξα και αδιέξοδα: ηγέτες της νεοελληνικής ιστορίας. Μεταίχμιο, 2016. (949.5 ΒΕΡ) 

Θεοδωρίδης, Γεώργιος. Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ένας φιλελεύθερος στα χρόνια του Εικοσιένα. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών. Τμήμα Νεοελληνικών Ερευνών, 2012. (949.506092 ΘΕΟ)

Παναγιώτης, Κωστής. Τα καπάκια: Βαρνακιώτης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος. Εκδόσεις Καστανιώτη, 2003. (949.506 ΠΑΠ)

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Ελευθεροτυπία, Ιστορικά τεύχ. 65, 11/01/2001. (949.5005 ΕΠΤ)

Πρωτοψάλτης, Εμμανουήλ. Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: ο βίος και το έργον του μέχρι της καποδιστριακής περιόδου. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1982. (949.506092 ΠΡΩ)

Στασινόπουλος, Μιχαήλ. Σελίδες από την πολιτική ιστορία του νεώτερου ελληνισμού. Εστία, 1978. (949.507 ΣΤΑ)

Αφιέρωμα εις τα 150 χρόνια από της επαναστάσεως του 1821. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 1971. (949.506 ΑΦΙ) 

Πρωτοψάλτης, Εμμανουήλ, επιμ. Ιστορικόν αρχείον Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Γραφείον Δημοσιευμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, 1963-1968. (949.506 ΙΣΤ)
Στασινόπουλος, Μιχαήλ. Το πρώτον σχέδιον καταστατικής μεταρρυθμίσεως της μοναρχίας του Όθωνος: μια σελίς από την πολιτικήν ιστορίαν της νεωτέρας Ελλάδος, 1968. (949.507 ΣΤΑ)

Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες και video

topoimnimis.keni.gr/index.php/el/prosopa/item/247-mavrokordatos-aleksandros (Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στα πλαίσια του Ερευνητικού Προγράμματος «Τόποι μνήμης για την Ελληνική Επανάσταση, 19ος-20ος αιώνας» του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.) 

www.blod.gr/lectures/aleksandros-mayrokordatos-o-empneystis-tou-syntagmatikou-kratous/ (Βίντεο από την παρουσίαση του βιβλίου της Λύντια Τρίχα στο Μέγαρο Μουσικής με ομιλητές τους: Νίκο Αλιβιζάτο, Χριστίνα Κουλούρη, Κώστα Κωστή, Αριστείδη Χατζή, 3/12/2024) 

www.sansimera.gr/biographies/2566 (Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στο Σαν Σήμερα)

www.mixanitouxronou.gr/tag/alexandros-mavrokordatos/#goog_rewarded (Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στη Μηχανή του Χρόνου)

www.kathimerini.gr/istoria/562926982/alexandros-mayrokordatos-i-techni-tis-politikis-epiviosis/ (Σταυρούλα Σταμέλου, “Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος – η τέχνη της πολιτικής επιβίωσης”, Η Καθημερινή, 14/3/2024)

history.arsakeio.gr/index.php/proedroi-tis-fe/301-aleksandros-mavrokordatos-3os-proedros-tis-fe-o-politikos-toy-agona (Αντώνης Μαρκόπουλος, “Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: 3ος πρόεδρος της ΦΕ, ο πολιτικός του Αγώνα”, History.arsakeio.gr, 3/6/2024)

daily.nb.org/arthrografia/i-25i-martiou-me-tin-pena-mias-nomikou-i-lyntia-tricha-grafei-gia-tin-epanastasi-kai-ton-alexandro-mavrokordato/ (Λύντια Τρίχα, “H 25η Μαρτίου με την πένα μιας νομικού – Η Επανάσταση και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος”, Νομική Βιβλιοθήκη, 26/3/2024)

www.youtube.com/watch?v=KR8fEoRVpgI (Στα πλαίσια των διαδικτυακών διαλέξεων του Συνδέσμου Φιλολόγων Αργολίδας ο Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αριστείδης Χατζής, «φιλοτεχνεί» το πορτρέτο του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, 2/08/2024)

www.youtube.com/watch?v=ifWykhfC1R4 (Βίντεο από την στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Ιωάννης Καποδίστριας – Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: η σύγκρουση» που διοργάνωσε Το Σπίτι της Κύπρου και η Εταιρεία Μελέτης Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας Ιωάννης Καποδίστριας, 11/12/2024)

www.youtube.com/watch?v=gQ9nE2xKajc (Ο Γιώργος Θεοδωρίδης και ο Αριστείδης Χατζής συζητούν για την Ελληνική Επανάσταση και το ρόλο του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, 21/7/2021)

www.youtube.com/watch?v=YlCw9FaWCJ8 (Διάλεξη του Χρήστου Λούκου του Institute for Mediterranean Studies με θέμα «Ιωάννης Καποδίστριας – Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: δύο διαφορετικές προτάσεις για την Ελληνική Επανάσταση, 7/6/2021)